ANAMNEZIA, KATAMNEZA

ANAMNEZIA- z grec. przypomnienie. Badanie przebiegu rozwoju jednostki od chwili poczęcia poprzez dzieciństwo, aż do chwili obecnej. Jak przebiegał rozwój dziecka, jak przebiegała ciąża matki.

KATAMNEZA - badanie dotyczace skuteczności leczenia, rewalidacji. Przeprowadza się po zakonczeniu terapii. Celem jest sprawdzenie terapii- prowadzona przez psychologa.

REWALIDACJA

REWALIDACJA- wychowanie specjalne.

Proces rewalidacji - punktem wyjścia jest swoistość braków. Jest to ciąg celowy, systematyczny, o charakterze terapeutycznym, pedagogicznym, opiekunczym i dydaktycznym.Dotyczący jednostek niepełnosprawnych, którego celem jest w miarę mozliwosci, jak najlepsze przystosowanie do pełnienia ról społecznych.

3 grupy działań rewalidacji:

• maksymalne rozwijanie tych sił fizycznych(biologicznych) zadatków, cech, które są najmniej uszkodzone. Mozemy najbardziej rozwinąć.
• wzmacnianie, usprawnianie tych uszkodzonych procesów psychicznych i fizycznych- osłabione mozna poprawiać
• wyrównywanie, zastępowanie tych deficytów biologicznych i rozwojowych3421

PODZIAŁ ZABURZEŃ ROZWOJOWYCH

1. Ze względu na rodzaj zaburzeń- uszkodzoną sferę rozwoju:

• motoryki
• emocjonalnego
• zaburzenia mowy
• zaburzenia motywacji

  2. Ze względu na rozległość zaburzenia

• globalne
• parcjalne
• fragmentaryczne

  3. Ze względu na dynamikę zaburzeń- okres występowania i czas trwania zaburzeń

• trwałe lub przejściowe
• wielokrotne lub jednorazowe
• wrodzone lub nabyte

 4. Ze względu na etiologie:

• organiczne- kiedy doszło do uszkodzenia mózgu
• funkcjonalne, czynnościowe- kiedy jest zaburzenie w funkcjonowaniu
• endogenne- czynniki genetyczne
• egzogenne- czynniki środowiskowe
• dziedziczne
• nabyte podczas zycia

ROZWÓJ I CZYNNIKI ROZWOJU CZŁOWIEKA

Rozwój- jest to łańcuch procesów przebiegających w czasie, złozony z ogniw. Proces długotrwały. Etapy, czyli fazy rozwojowe- powinny się one pojawiać w określonym wieku.

Ontogeneza- rozwój osobniczy jednostkowy organizmu. Poprzez poczęcie, aż do śmierci.

Filogeneza- rozwój gatunkowy, rodowy człowieka. Jak zmieniał się człowiek, jak doskonaliły się funkcje, zmieniał się mózg.

Akceleracja rozwojowa - to ogólne przyspieszenie rozwoju polegajace na tym, że współczesne pokolenie dzieci wczesniej dojrzewa, niż poprzednie pokolenia.

CZYNNIKI ROZWOJU CZŁOWIEKA:

• czynniki endogenne- genetyczne, determinatory rozwoju genotypu człowieka- wady w nim.
• czynniki paragenetyczne- stymulatory rozwoju, nie są dziedziczone, ale mogą się stać poważną przyczyną rozwoju.
• czynniki egzogenne- modyfikatory rozwoju, czynniki bioekologiczne( nasłonecznienie, klimat, woda) , ekonomiczne, społeczne, kulturowe

TEMPO ROZWOJU- szybkość z, jaką dokonują się zmiany w organiżmie dziecka

Jeśli rozwój przebiega prawidłowo to wiek rozwoju równa się wiekowi życia- jest to wtedy rozwój normalny

KOMPENSACJA

Kompensacja- jeden ze sposobów- próby pokonania trudności.

Kompensacja biologiczna- na skutek urazu następuje zachwianie równowagi w strukturze psychofizycznej. Dążenie organizmu do wyrównania braków biologicznych.

Kompensacja psychologiczna- zastępstwo zmysłu. Wyostrzenie wzroku u niesłyszących, dotyku u niewidomych.

Kompensacja społeczna- często nieuświadomiona przez nas albo celowa. Człowiek dąży do tego, aby wyrównać braki.

CO ZWIEKSZA LICZBĘ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Czynniki medyczne- rozwój medycyny, opieki medycznej zmniejszyła umieralność osób z wadami wrodzonymi, ale zwiększyła ilość osób chorych, słabych

Czynniki psychicznorozwojowe- nienadążanie części populacjidzieci za wzrastającymi wymaganiami (nadmiar wymagań)

Czynniki społeczno- kulturowe- wzrost wypadkowości , urazowości, rozój motoryzacji, szybkie tempo zycia, pospiech, obniżenie się statusu kulturalno- materialnego, wieksze rozwarstwienie ludzi.

PEDAGOGIKA REWALIDACYJNA

Pedagogika rewalidacyjna - z łac.  re- znów, walidacyjna- zdatny- ma przywracać sprawność. Termin rewalidacja funkcjonuje od 1950 r. Stworzył go Doroszewski .Mówił, że termin rehabilitacja to nie jest dobry termin, ponieważ moze równiez oznaczać, że ktoś się ma zrehabilitować- nie jest ona jednoznaczna.

CO ZAWIERA W SOBIE METODYKA?

Metodyka opiekuńczo- wychowawcza zawiera w sobie:

• teoretycznie uzasadniony system zaleceń metodycznych
• obejmuje kompleksowe działania wychowawcze

Metodyka opiera się na zasadach, regułach i dyrektywach

ZASADA- najogólniejsze zalecenie metodyczne. Opierają się na celach nadrzędnych dalekich, strategicznych.

REGUŁA- założenie. Są logiczną konsekwencją przyjęcia okreslonych zasad. Musi być odpowiednio uzasadniona.

DYREKTYWY-zalecenia metodyczne uwzględniające stany, zmiany i determinanty przedmiotu oddziaływania wychowawczego. Są konsekwencją przyjęcia określonych zasad.

ZADANIA METODYKI PRACY OPIEKUŃCZO - WYCHOWAWCZEJ

1. Poznawanie uwarunkowań społeczno- wychowawczych osobowości wychowanków pod katem ich mozliwości psychofizycznych, kontaktów ze środowiskiem rodzinnym. Pobudzanie aktywności w przygotowaniu do samodzielnego życia, aby odpowiednio prowadzić indywidualny plan rozwoju.
2. Wskazywanie zasad, form, metod i technik wychowaniaopiekunczego po to, aby uzyskać w przebiegu procesu wychowawczego, jak najlepsze efekty
3. Modernizowanie działalności opiekuńczo- wychowawczej na podstawie najbardziej nowoczesnych, sprawdzonych wzorów z uwzględnieniem specyfiki zadań konkretnej formy opieki
4. Akcentowanie konieczności kształcenia i dokształcania nauczycieli i wychowawców, szczególnie w zakresie ich specjalistycznej edukacji zawodowej
5. Akcentowanie zasadności opisywania doświadczeń i osiągnięć konkretnych placówek w pracy opiekuńczo- wychowawczej w celu wzbogacenia poziomu metodycznej działalności praktycznej 

RODZAJE METODYKI

Wg. Muszyńskiego są 3 rodzaje metodyki:

• metodyka ze względu na rodzaj instytucji : w domu dziecka, w pogotowiu opiekuńczym
• metodyka ze względu na popełnione przez wychowawcę funkcję: wychowawcy klasowego, prowadzącego grupy
• metodyka ze względu na cele, które chce się osiągnąć : metodyka prowadzenia wycieczki, kół zainteresowań

TREŚCI METODYKI

Treści metodyki po części wynikają z naszych subiektywnych poglądów.

Treści metodyki oparte są na:

• wiedzy ogólnej z psychologii, socjologii, teorii wychowania
• wiedzy metodycznej( współczesnej)
• teorii opieki zakładowej
• normach prawnych, które regulują działalność opiekuńczo- wychowawczą

CZYM ZAJMUJE SIĘ METODYKA?

Metodyka zajmuje się:

• analizuje proces opiekuńczo- wychowawczy
• organizuje proces opiekunczo- wychowawczy
• formułuje metody i techniki niezbędne do realizacji tego procesu

Przedmiotem metodyki jest konkretna praktyka wychowawcza.

METODYKA- WYJASNIENIE POJECIA

Wg Wołoszyna

Metodyka to system sformułowań wskazujacych zadania, środki i sposoby, których respektowanie umozliwia zblizanie się do porządanego stanu rzeczywistości (wychowawczej).


Wg Kotarbinskiego

W metodyce chodzi o takie sformułowania, które zalecają nam działania skuteczne i ekonomiczne, a równocześnie dajace się powtarzać w analogicznych sytuacjach, po ty, by osiągnąć zamierzone wyniki.

POSTĘPOWANIE WYCHOWAWCZE

1. Bezpośrednio zmierza do przekazywania dzieciom wiedzy i umiejętności życia
2. Wpaja zachowania zgodne z normami
3. Zmierza do odkrywania u dzieci zdolności
4. Zmierza do stawiania ograniczeń
5. Narzucenie dziecku pewnych zobwiązań i odpowiedzialności

ZASADY DZIAŁALNOŚCI OPIEKUŃCZO- WYCHOWAWCZEJ

I KLASYFIKACJA IRENA JUNDZIŁ- postulaty

1. Właściwe rozeznanie potrzeb dziecka
2. Indywidualizacja w zaspokajaniu potrzeb
3. Wychowawczy charakter opieki
4. Pozostawienie dziecka w środowisku rodzinnym
5. Odpowiednie wykorzystanie środków
6. Sprawiedliwość w zaspokajaniu potrzeb
7. Optymalizacja warunków rozwoju
8. Współdziałanie w zaspokajaniu potrzeb z całym społeczeństwem

II KLASYFIKACJA ZDZISŁAW DĄBROWSKI

1. Zasada opieki sprawiedliwej
2. Optymalizacja opieki
3. Aktywność podopiecznych w zaspokajaniu ich potrzeb
4. Wychowawczy charakter opieki
5. Oddziaływania wychowawcze na potrzeby
6. Łączenie

III KLASYFIKACJA URSZULA KAMIŃSKA

1. Zasada odpowiedzialności za formalno- wychowawcze modyfikowanie sposobów zaspokajania potrzeb wychowanków
2. Wiara w możliwości wychowanków i kierowanie się szacunkiem dla jego osobowości
3. Zaufanie wychowanków do swoich opiekunów
4. Kierowanie wysokeij jakości środków życia wychowanków
5. Optymalnego stosunku do potrzeb oraz ciągłości i trwałości działań opiekuńczo- 2ychowawczych

DZIAŁY PEDAGOGIKI SPECJALNEJ

PEDAGOGIKA SPECJALNA- to dział pedagogiki ogólnej, których przedmiotem zainteresowań jest wychowanie, nauczanie jednostek odchylonych od normy w rozwoju psychofizycznym, które mają utrudnienia w sferze funkcjonowania fizycznego i psychicznego. To jednostki, którym uraz lub choroba uniemożliwiają pełne prztstosowanie sie do zycia w społeczeństwie i maja trudności w :

• rozwoju, poznaniu świata
• wykonywaniu ról społecznych

DEFEKTOLOGIA- nauka o ludziach z defektami

ORTOPEDAGOGIKA- z grec. ortos- prosty, czyli pedagogika prostujaca, wyrównujaca

 OLIGOFRENOPEDAGOGIKA- oligos- mały, fren- umysł, czyli pedagogika małego umysłu. Jest to dział pedagogiki specjalnej, który zajmuje się osobami niepełnosprawnymi umysłowo.

TYFLOPEDAGOGIKA- tyflos- slepy, niewidomy. Jest to dział pedagogiki specjalnej, który zajmuje sie nauczaniem osób niewidomych i słabowidzących.

SURDOPEDAGOGIKA- surdus- głuchy. Jest to dział pedagogiki specjalnej, który zajmuje się osobami niesłyszącymi lub słabo słyszącymi.

PEDAGOGIKA TERAPEUTYCZNA(LECZNICZA)- jest to dział pedagogiki specjalnej, który zajmuje się osobami przewlekle chorymi i niesprawnymi motorycznie. Mówi się o psychospołecznych skutkach przewlekłej choroby.

PEDAGOGIKA RESOCJALIZACYJNA- jest to dział pedagogiki specjalnej, który zajmuje się osobami nieprzystosowanymi społecznie, z zaburzeniami w zachowaniu na tle organicznym lub społecznym.

LOGOPEDIA-jest to dział pedagogiki specjalnej, który zajmuje się   korygowaniem wad wymowy.Jest to  praca z osobami z zaburzeniami mowy .

PEDAGOGIKA KOREKCYJNA- zajmuje się mikrozaburzeniami, zaburzeniami w uczeniu się

MARIA GRZEGORZEWSKA

Urodziła się 18 kwietnia  1888 r., a zmarła 7 maja 1967.
Polska pedagog, profesor, twórczyni pedagogiki specjalnej w Polsce.
Załozyciel i dyrektor Instytutu Pedagogiki Specjalnej w Warszawie.Zajmowała się działalnością naukową z zakresu pedagogiki specjalnej oraz kształceniem nauczycieli.
Poza pracą dydaktyczną prowadziła działalność naukową i publicystyczną.Opracowała orginalną metodę nauczania,, metody ośrodków pracy" i jest powszechnie stosowana w szkolnictwie specjalnym.
Jako pierwsza w Polsce podjeła systematyczne badania nad zagadnieniami pedagogiki niepełnosprawnych. Wychodząc z założenia, że człowiek jest psychofizyczną jednością wysuneła tezę całościowego ujęcia odchyleń od normy.
Szczególnie interesowały ją zagadnienia związane z tyflopedagogiką i tyflopsychologią, a także zagadnienia pracy z osobami głuchoniewidomymi.
Była pierwszą osobą w Polsce, która profesjonalnie zajeła się problematyką pedagogiki specjalnej uzyskując sukcesy zarówno w pracach teoretycznych, jak i praktycznych.
Dominujacym motywem jej działalności i dewizą życia było ,, NIE MA KALEKI, JEST CZŁOWIEK"
Uporczywie i bezkompromisowo walczyła o pełne prawo do nauki, pracy i do szacunku osób uposledzonych. Przekonywała, że kalectwo nie pomniejsza wartości i godności człowieka.

HELENA (ORSZA) RADLIŃSKA

Urodzona 2 maja 1879 r. , zmarła 10 pażdziernika 1954r.
Pedagogika społeczna stworzona przez Radlińską traktuje wychowanie, jako proces integralny obejmujacy całe życie człowieka. Przywiązujacy większą wagę do zagadnień pracy społecznej, organizacji życia kulturalnego, poradnictwa i wypoczynku.Zajmowała się historią oświaty, problematyką czytelnictwa, bibliotekarstwa i książki.
Radlinska dużą wagę przywiązywała do kształcenia pracowników bibliotecznych. Zasługą jej było utworzenie na Wolnej Wszechnicy Polskiej - STUDIUM KSZTAŁCENIA BIBLIOTEKARZY- na poziomie wyzszym, gdzie wdrażano słuchaczy w problemy pedagogiki bibliotecznej w oparciu o psychologię, socjologię i statystykę.
Ważne było dla Niej wychowanie , które traktowała, jako klucz do budowania lepszej przyszłości, lepszego jutra.
Wychowanie ma dawać jednostce znajdowanie swego ,, ja", aby rozbudzało poczucie całości i odpowiedzialności. Wychowanie umysłowe musi prowadzić do samodzielnego myslenia i zaprawiać do twórczości. Wychowanie duchowe ma się przyczynić do harmonii życia i wiedzy.
Od pracownika społecznego wymagała życzliwego stosunku do wszelkich wartości, poszanowania zadatków indywidualnych, zjednoczenia się i zżycia duchowego z gromadą. Wartość pracy pracownika społecznego uzależnia od tego, co potrafi wydobyć z gromady, wśród której i z którą pracuje.

KAZIMIERZ LISIECKI ,, DZIADEK"

Urodził się 9 lutego 1902 r., a zmarł 8 grudnia 1976r. 
Ucząc się w gimnazjum prowadził zastęp Drużyny Harcerskiej im. H.Kołłątaja w Warszawie.Nastepnie podjął naukę w studium Pedagogicznym Wolnej Wszechnicy Polskiej.
W 1918 r. dyrektor bursy w Warszawie Marian Adamowicz kieruje Lisieckiego do pracy w klubach gazeciarzy.Środowisko te na długie lata stało się polem jego działalności.
Wziął udział w Międzynarodowym Kongresie Opieki nad Dziećmi w Paryżu. Zapoznał się wtedy  z pracą zakładów wychowawczych w Austrii, Niemczech, Anglii, Francji.
W 1928 powstaje Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Ulicy, którego jednym z założycieli, a później  dyrektorem był Lisiecki. Wspierany przez grono przyjaciół wprowadził nowe formy pracy wychowawczej - OGNISKO
W czasie Powstania Warszawskiego Towarzystwo przeżywa tragiczne momenty. W szeregach armii walczy wielu z ,, ogniskowców".Kilkunastu z nich zgineło. Pozostali przy życiu wraz z Lisieckim udają się na wygnanie.
Lisiecki w styczniu 1971 r. przeszedł na emeryturę, była to dla niego sytuacja tragiczna, gdyż,, ogniska" były dla Niego bardzo ważne. Wielu jego wychowanków jest  lub było wolontariuszami. Powstaja kolejne Ogniska Wychowawcze im. Kazimierza Lisieckiego,, Dziadka"

Na jego grobie widnieje umieszczony napis przez wychowanków ,, NIE ZAPOMNIMY DZIADKU"